- 5 typów szlaków turystycznych w Polsce
- Kto odpowiada za znakowanie szlaków turystycznych?
- PTTK: Podstawowe oznakowanie pieszych tras turystycznych
- Co oznaczają kolory pieszych szlaków?
- Co oznaczają kolory szlaków na trasie narciarskiej?
5 typów szlaków turystycznych w Polsce
Turyści zwiedzający Polskę mają do wyboru pięć głównych kategorii szlaków turystycznych. Oprócz – najbardziej popularnych – szlaków pieszych (nizinnych i górskich) można wybrać turystyczny szlak rowerowy, szlak konny, szlak narciarski lub szlak wodny. Większość turystów z pewnością kojarzy charakterystyczne, zazwyczaj dwukolorowe oznaczenia szlaków, umieszczane m.in. na drzewach, budynkach, skałach. Najłatwiej zauważyć trzy charakterystyczne paski – dwa białe (zewnętrzne) i jeden kolorowy (wewnętrzny) – ale oznaczenia tras turystycznych, atrakcji lub zabytków mają także inne formy.
Kto odpowiada za znakowanie szlaków turystycznych?
Od 1950 roku znakowaniem tras turystycznych w Polsce zajmuje się Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK), a pierwsze szlaki – jeszcze pod koniec XIX wieku – znakowali członkowie Towarzystwa Tatrzańskiego. PTTK odpowiada zarówno za projektowanie nowych szlaków, jak i kontrolę stanu już istniejących tras. Dba również o trasy turystyczne, które są elementem międzynarodowej sieci szlaków europejskich.
PTTK: Podstawowe oznakowanie pieszych tras turystycznych
PTTK wyróżnia dwa typy znaków. Pierwszy to oznakowanie określające przebieg szlaku, drugie to kategoria znaków ostrzegawczych – czyli np. informacyjnych i zakazów. W przypadku tras pieszych, spacerowych, dydaktycznych i edukacyjnych oznakowanie jest wykonywane na białym tle z wykorzystaniem kolorów: czerwonego, niebieskiego, zielonego, żółtego i czarnego. Podstawowy znak określający przebieg szlaku pieszego ma formę trzech poziomych pasków, paski zewnętrzne są zawsze w kolorze białym. Ten sam znak może mieć również formę skrętu lub strzałki,sygnalizujących zmianę kierunku szlaku.
Znak koła z zewnętrznym okręgiem w kolorze białym i wewnętrznym okręgiem w kolorze szlaku oznacza początek lub koniec szlaku. Biały wykrzyknik umieszczony nad podstawowym oznaczenie trasy należy odczytać jako nagłą zmianę kierunku, szczególnie w trudnym terenie. Na szlakach znajdziemy także charakterystyczne, białe, trzyczęściowe drogowskazy PTTK z nazwą miejscowości, nazwą miejsca docelowego trasy oraz czasem przejścia lub informacją o odległości, podaną w kilometrach.
Co oznaczają kolory pieszych szlaków?
Wbrew pozorom, nie chodzi o poziom trudności – ten dotyczy faktycznie oznaczenia tras narciarskich (o czym później). Kolorom pieszych szlaków turystycznych przypisuje się zazwyczaj następujące znaczenie:
- szlak czerwony – najczęściej główny, kluczowy szlak w danym terenie, na tej trasie turysta ma największe szanse na dotarcie do najciekawszych atrakcji lub punktów widokowych,
- szlak niebieski – uważany zazwyczaj za trasę długodystansową,
- szlak zielony – trasa łącznikowa, dojściowa, prowadząca najczęściej do charakterystycznych miejsc danego terenu,
- szlak żółty – najczęściej określany mianem szlaku łącznikowego lub dojściowego,
- szlak czarny – kolejne oznaczenie trasy dojścia lub trasy łączącej.
Co oznaczają kolory szlaków na trasie narciarskiej?
Uwaga: kolory szlaków mają znaczenie m.in. w przypadku tras narciarskich, co bywa przyczyną częstych pomyłek przy "czytaniu" map tras pieszych. W przypadku podstawowego oznakowania szlaków dla narciarzy (trzy paski – zewnętrzne pomarańczowe, wewnętrzny – zielony, niebieski, czerwony lub czarny) oznaczenie kolorów jest następujące:
- zielony – najłatwiejsza trasa,
- niebieski – trasa łatwa,
- czerwony – trasa trudna,
- czarny – szlak o najtrudniejszym poziomie, dla osób zaawansowanych.
Gdzie powinien być umieszczony znak szlaku pieszego?
Zasady PTTK odnośnie rozmieszczania oznakowania tras pieszych są bardzo precyzyjne. Kluczowe dotyczą umieszczenia znaku na pieszym szlaku turystycznym prostopadle do drogi (z wyjątkiem znaków skrętu), w dobrze widocznym miejscu, w zasięgu wzroku pieszego. Odległość pomiędzy kolejnymi znakami nie może być większa niż 200 metrów. Dłuższe odległości pomiędzy oznakowaniem tras jest dopuszczalne m.in. na trasach rowerowych, w zależności od typu terenu. W przypadku rozwidleń dróg oznakowanie tras pieszych musi być dobrze widoczne z obydwu kierunków wędrowania.