Pamiętaj, że odpowiednie dokumenty to podstawa każdej zagranicznej podróży.

  • Paszport czy dowód? Polski dowód osobisty wystarczy do przekraczania granic państw Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) (Islandia, Liechtenstein, Norwegia), Szwajcarii, a także Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Gruzji, Kosowa, Macedonii, Mołdawii, Serbii i Turcji.
  • Wielka Brytania: Do końca 2025 roku dowód osobisty wystarczy tylko dla osób posiadających status osiedleńca w Wielkiej Brytanii.
  • Poza UE i Schengen: Planujesz podróż do krajów poza UE lub strefę Schengen? Koniecznie sprawdź w placówce dyplomatycznej danego państwa, jakie dokumenty, wizy i terminy ważności paszportów są wymagane.
  • Podróż samochodem: Kierowca musi mieć prawo jazdy, dowód rejestracyjny i ubezpieczenie komunikacyjne. Poza UE przyda się Zielona Karta lub ubezpieczenie graniczne.
  • Ubezpieczenie zdrowotne: W UE skorzystasz z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), ale KAS rekomenduje wykupienie dodatkowego, indywidualnego ubezpieczenia kosztów leczenia.
  • Egzotyczne kierunki: Przed podróżą do egzotycznych krajów sprawdź ewentualne wymogi sanitarne, takie jak obowiązkowe szczepienia czy międzynarodowa książeczka zdrowia.

Kontrola graniczna i celna. Czego się spodziewać?

Na granicach czekają na nas funkcjonariusze Straży Granicznej i Służby Celno-Skarbowej.

Reklama
  • Na granicy zewnętrznej UE: Straż Graniczna kontroluje osoby, a Służba Celno-Skarbowa sprawdza towary, w tym akcyzowe, zwierzęta (CITES), broń, leki i waluty.
  • Przejścia drogowe: Wybieraj odpowiedni pas ruchu (osobowy, ciężarowy, autobusowy). W niektórych miejscach znajdziesz oddzielne pasy dla obywateli UE/EOG/CH oraz państw trzecich.
  • Zawsze słuchaj poleceń funkcjonariuszy, stosuj się do znaków i sygnalizacji świetlnej. Bez ich zgody nie oddalaj się z miejsca kontroli.
  • Podróż samolotem: Przyjedź na lotnisko 2-3 godziny przed odlotem. Pamiętaj o odprawie biletowo-bagażowej (jeśli nie masz online), kontroli bezpieczeństwa i odprawie granicznej (poza strefą Schengen).
  • Bramki ABC: Jeśli jesteś obywatelem UE/EOG/CH, możesz skorzystać z bramek Automated Border Control (ABC), które przyspieszają odprawę. Dostępne są na lotniskach w Warszawie (Okęcie, Modlin), Wrocławiu, Poznaniu, Krakowie, Gdańsku i Rzeszowie. Mogą z nich korzystać dzieci powyżej 12 lat i 140 cm wzrostu, posiadające biometryczny dokument.

Podróże z dziećmi. Co musisz wiedzieć?

Podróżowanie z nieletnimi wymaga szczególnej uwagi.

  • Ważny dokument: Akt urodzenia, legitymacja szkolna czy ubezpieczenia zdrowotnego nie uprawniają do przekraczania granicy. Dziecko musi posiadać ważny paszport lub dowód osobisty (do krajów, gdzie dowód wystarcza).
  • Podróż z jednym rodzicem: Polski ustawodawca nie wymaga dodatkowych zgód czy pełnomocnictw od drugiego rodzica, jeśli dziecko podróżuje z jednym z nich. Jednak Straż Graniczna ma prawo dokładnie sprawdzić, czy podróż odbywa się za wiedzą i zgodą wszystkich opiekunów prawnych.
  • Samodzielna podróż lub z osobami trzecimi: Polskie przepisy nie narzucają konkretnego wzoru upoważnienia, ale należy udokumentować zgodę rodziców. Wiele państw (nawet w UE) wymaga notarialnych pełnomocnictw przetłumaczonych przez tłumacza przysięgłego! Zawsze sprawdź to w konsulacie kraju docelowego, u przewoźnika lub touroperatora.

Limity celne. Pamiątki i używki pod kontrolą

Uważaj, co przywozisz z wakacji, zwłaszcza spoza UE.

Limity wartościowe:

  • W transporcie lądowym (samochód, pociąg): towary do300 euro są zwolnione z cła i VAT.
  • W transporcie lotniczym i morskim: towary do 430 euro są zwolnione z cła i VAT.
  • Do tych limitów nie wlicza się leków na własny użytek, paliwa w baku i do 10 litrów w kanistrze, a także wyrobów tytoniowych i alkoholowych (zgodnie z limitami poniżej).

Limity na tytoń i alkohol (dla osób powyżej 17 lat):

  • Z transportu lotniczego/morskiego: 200 papierosów LUB 100 cygaretek LUB 50 cygar LUB 250 g tytoniu do palenia. W przypadku alkoholu: 1 litr mocnego alkoholu (powyżej 22% alk.) LUB 2 litry alkoholu do 22% alk., ORAZ 4 litry wina niemusującego ORAZ 16 litrów piwa.
  • Z transportu lądowego: 40 papierosów LUB 20 cygaretek LUB 10 cygar LUB 50 g tytoniu do palenia. W przypadku alkoholu: 1 litr mocnego alkoholu LUB 2 litry alkoholu do 22% alk., ORAZ 4 litry wina niemusującego ORAZ 16 litrów piwa.

Nowe limity od 1 lipca/sierpnia 2025: Pojawiają się nowe limity na płyny do e-papierosów, wyroby nowatorskie, urządzenia do waporyzacji i saszetki nikotynowe. Sprawdź dokładnie te regulacje, zanim przekroczysz granicę.

Uważaj na przemytników. Nigdy nie przyjmuj pakunków od nieznajomych ani nie przewoź czegoś, czego zawartości nie znasz. Zawsze powiadom służby lotniskowe o podejrzanych propozycjach.

Nie zostawiaj bagażu bez opieki. Niezabezpieczony bagaż może spowodować ewakuację lotniska i opóźnienia lotów, a także grozi sankcjami karnymi.